Winkelwagen

Geen producten in de winkelwagen.

Alles over vlamboog

Het werken met elektriciteit brengt altijd de nodige risico’s met zich mee. Vaak wordt gedacht aan het krijgen van een elektrische schok, maar het risico op een vlamboog mag niet onderschat worden. Een vlamboog is meestal te wijten aan een technische storing van elektrisch apparatuur of door kortsluiting.

Een vlamboog is het plotseling vrijkomen van energie door elektrische stroom die via de lucht tussen twee geleiders stroomt. Wanneer er voldoende energie is om de lucht te verhitten, dan zal dit op een bepaald moment de elektriciteit geleiden. Hierdoor ontstaat een hoge spanning, wat leidt tot het vrijkomen van ultraviolet licht en intensieve warmte. Het effect komt overeen met een explosie en de temperatuur kan tot duizenden graden Celsius oplopen.

Arc flash

De NEN 1010 over vlambooggevaar

In de NEN 1010 norm wordt gewezen op de gevaren van vlambogen in installaties. Hierin staat beschreven dat een vlamboog kan ontstaan bij een slechte verbinding. Denk bijvoorbeeld aan een verkeerde verbinding in de meterkast of bij de aansluiting van een draad op een klem. Hoewel de NEN 1010 het nemen van maatregelen om het risico op vlamboog te beperken niet verplicht stelt, is het absoluut raadzaam. Zeker bij verouderde en slechte installaties is het verstandig om maatregelen te treffen. Hierbij is het risico op vlamboog namelijk groter. Ook bij verblijfsobjecten met slaapgelegenheid of plekken met extra brandgevaar raadt de NEN 1010 norm aan om extra beschermingsmaatregelen te treffen.

Wat gebeurt er bij een vlamboog?

Het moment waarop vlambogen ontstaan, is vaak tijdens onderhoud of modificatie waarbij de elektrische installatie om wat voor reden dan ook onvolledig of niet uitgeschakeld is. In de meeste gevallen ontstaat hierdoor kortsluiting als gevolg van onjuiste installatie, stof, corrosie of slijtage. Een vlamboog kan in verschillende mate optreden. Zo kan de hitte van de vlamboog oplopen tot 20.000 graden Celsius, kan er een explosiedruk vrijkomen en kan een geluidsexplosie plaatsvinden. Andere gevolgen zijn brand of het vrijkomen van ultraviolet licht.

De gevolgen voor de mensen die werken met of in de buurt van een elektrische installatie waarbij een vlamboog ontstaat, is afhankelijk van de hoeveelheid invallende energie die door het lichaamsoppervlak wordt ontvangen. Dit is afhankelijk van de afstand tot de boog. Het gebruiken van persoonlijke beschermingsmiddelen kan het letsel beperken. Bescherming is daarom essentieel voor iedereen die werkt bij of met elektrische installaties.

Elektrische installatie

Vlamboogenergie berekenen

De ‘invallende energie’ waarmee de schade van de vlamboog omgeschreven kan worden, wordt uitgedrukt in calorie per vierkante centimeter (cal/cm2). Eén cal/cm2 is gelijk aan het 1 seconde blootstellen van een vinger aan een lichtere vlam. Hoeveel invallende energie vrijkomt is afhankelijk van de duur en de afstand van de vlamboog. Deze energie wordt berekend aan de hand van het spanningsniveau, kortsluitstroom, beschermingsinstellingen en actieve voeding/gebruikersaansluitingen. De duur van de vlamboog is hierbij van doorslaggevend belang voor het niveau van de invallende energie. Dit kun je verminderen door apparatuur los te koppelen en beveiligingsmaatregelen aan te passen zodat de onderbrekingstijd zo kort mogelijk is.

Hoe bescherm je jezelf tegen vlamboog?

Effectieve bescherming tegen vlamboog:

Stap 1: Identificeer de effecten van vlambogen, de veiligheidsmaatregelen en de werkomstandigheden wanneer je werkt aan elektrische installaties.

Stap 2: Analyseer de werkzaamheden en de omgeving waar de potentiële vlamboog kan plaatsvinden.

Stap 3: Analyseer het risico, door dit uit te drukken in cal/cm2 en in veiligheidsklasse 1 of 2 aan de hand van de EIC 61482-1-2.  Dit is afhankelijk van de volgende factoren:

  • Maximale foutstroomwaarde
  • Fase/aarde nominale spanning
  • Benaderingsafstand van de bron van de boog
  • Soort circuit (1 fase of 3 fase)
  • Omgeving waarin de boog optreedt (afgesloten ruimte)

Stap 4: Kies en draag persoonlijke beschermingsmiddelen die bestand zijn tegen de vlamboog die kan ontstaan.

Stap 5: Volg de vereiste veiligheidsregels die ervoor zorgen dat lichamelijk letsel beperkt kan worden.

Vlamboog beschermende kleding

Door vlamboog beschermende kleding te dragen kun je de lichamelijke schade beperken. Aan de hand van de berekende cal/cm² kan bepaald worden welke kleding nodig is tijdens het werken aan de specifieke elektrische installatie. Veilige kleding beschikt over de CE-certificering. Hieruit blijkt dat het voldoet aan de essentiële veiligheids- en gezondheidsvereisten van de PBM-wetgeving. Er is een onderscheid tussen klasse 1 kleding en klasse 2 kleding. Klasse 2 kleding wordt gebruikt waar klasse 1 onvoldoende is. Deze kleding heeft een hogere cal/cm² en is dus bestand tegen grotere vlambogen.

Naast beschermde kleding dient men ook te beschikken over gelaatsbescherming (inclusief kinbescherming), handschoenen en isolerende mat. Bij handschoenen heb je de keuze uit 4 verschillende klasse en beschermen tot respectievelijk 26500 en 36000 volt. 

De houdbaarheid van handschoenen kunnen verlopen. Let hier dus goed op! Handschoenen van klasse 00 en 0 verlopen niet, maar zorg er wel voor dat je de handschoenen op de juiste manier opbergt en om de 6 (bij gebruik) of 12 (als je ze niet gebruikt) maanden periodiek inspecteert. De handschoenen test je door deze op te blazen met pneumatische tester en te kijken of hierbij geen lucht vrijkomt. Handschoenen van hogere klasse moeten daarbij ook periodiek getest worden door middel van een elektrische test zoals beschreven in IEC 60 903.

Veiligheid voorop

Zorg dat je de juiste beschermende kleding draagt tijdens het werken aan elektrische installaties. Bij meetmiddelen.eu bieden wij vlamboogbestendige kleding in verschillende klasse, gelaatsbescherming, handschoenen en overige persoonlijke beschermingsmiddelen.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *